التهاب پانکراس یا پانکراتیت
قرمزی، تورم و التهاب پانکراس، پانکراتیت نام دارد. این حالت، زمانی اتفاق می‌افتد که مایعات و آنزیم‌های گوارشی به پانکراس آسیب برسانند. پانکراس در پشت معده و سمت چپ شکم قرار دارد که نزدیک به دودنوم (اولین قسمت روده‌ی باریک) است.
آشنایی با
نقش‌های پانکراس
پانکراس یک نوع غده است و دو نقش مهم دارد:
آنزیم‌هایی را سنتز کرده و به روده‌ی کوچک منتقل می‌کند. این آنزیم‌ها به تجزیه‌ی غذا کمک می‌کنند. هورمون انسولین و گلوکاگون را تولید می‌کنند و به جریان خون می‌فرستد. این دو هورمون سطح گلوکز خون را تنظیم می‌کنند.
التهاب پانکراس (پانکراتیت) ممکن است ناگهانی رخ دهد (حاد) یا به‌تدریج در طول زمان اتفاق بیفتد (مزمن).
اگر دچار این بیماری شده‌اید
اگر مشکوک به ابتلا به این بیماری هستید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای ویزیت توسط دکتر معصومی در ارومیه و شروع روند درمان، از اینجا می‌توانید نوبت رزرو کنید.
علت‌های ابتلا به پانکراتیت
دلایل التهاب پانکراس شامل موارد زیر است:
تومور
فیبروز سیستیک
آسیب پانکراس
چربی خون بالا
کلسیم خون بالا
سنگ کیسه صفرا
نقصهای ژنتیکی خاص
آسیب دیدن شکم یا جراحی
نقصهای مادرزادی در پانکراس
سوءمصرف مشروبات الکلی
عفونت‌ها، مثل اوریون و هپاتیت A و B
مصرف داروهای خاص
پانکراتیت حاد چیست؟
- التهاب ناگهانی است
- برای مدت زمان کوتاهی ادامه پیدا می‌کند
- پس از بهبود، پانکراس به حالت اولیه‌ی خود باز می‌گردد
- ممکن است باعث مشکلات جدی دیگر یا در موارد شدید، باعث مرگ شود
خدمات دکتر معصومی
کلینیک ویدیواندوسکوپی گوارش دکتر قاسم معصومی واقع در ارومیه، تقاطع خیام شمالی و مدنی، طبقه فوقانی آزمایشگاه میلانی، در طی روزهای شنبه تا چهارشنبه، آماده پذیرش و ارائه خدمات تخصصی داخلی و گوارش است.
علائم التهاب پانکراس یا پانکراتیت
علائم التهاب پانکراس ممکن است به علائم سایر بیماری‌ها شباهت داشته باشد. برای اطمینان از بیماری، حتماً به پزشک مراجعه کنید. افراد مختلف ممکن است علائم متفاوتی از خود نشان دهند که این علائم عبارت‌اند از:
تب
استفراغ
حالت تهوع
درد شدید شکم
تجمع آب در شکم
فشارخون پایین
ضربان قلب سریع
یرقان (زردی پوست و چشم‌ها)
تورم و احساس درد در قسمت بالایی شکم
دکتر قاسم معصومی
دکتر قاسم معصومی، متخصص داخلی و گوارش و یکی از پزشکان باسابقه با سوابق متعدد دانشگاهی و اجرایی در آذربایجان غربی هستند. کلینیک ویدیواندوسکوپی دکتر معصومی، ارائه‌دهنده خدمات تشخیصی گوارشی در ارومیه است.
- ۱۳۶۴ - ۱۳۷۱ تحصیل در رشته پزشکی عمومی در دانشگاه علوم پزشکی تهران
- ۱۳۷۱ - ۱۳۷۵ رئیس شبکه بهداشت و درمان خوی، رئیس دانشکده پرستاری خوی، و رئیس مرکز بهداشت ارومیه
- ۱۳۷۵ - ۱۳۷۹ دوره تخصص بیماری‌های داخلی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- ۱۳۷۹ تاکنون فعالیت در رشته داخلی در بیمارستان‌های ارومیه
آدرس ماارومیه، تقاطع خیام شمالی و مدنی، طبقه فوقانی آزمایشگاه میلانی
پانکراتیت مزمن چیست؟
- باعث آسیب دائمی به پانکراس می‌شود
- اغلب باعث ایجاد زخم (اسکار) در بافت پانکراس می‌شود
- در موارد شدید باعث توقف تولید آنزیم‌های گوارشی و انسولین می‌شود
- التهاب طولانی‌مدت ایجاد شده که در طول زمان بهبود و مجدداً بروز می‌یابد
تشخیص التهاب پانکراس یا پانکراتیت
بررسی سابقه پزشکی فرد
آزمایش خون
رادیوگرافی شکم
کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی
کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی
سونوگرافی
سی‌تی‌اسکن
سونوگرافی آندوسکوپی
درمان بیماری التهاب پانکراس
در اغلب موارد، بیمار برای چند روز در بیمارستان بستری می‌شود و به او مایعات درونوریدی تزریق می‌شود. در ادامه، داروهای ضددرد و آنتیبیوتیک برای او تجویز می‌شود.
در صورت خفیف بودن التهاب، بیمار می‌تواند مایعات و غذاهای کم‌چربی بخورد اما اگر شدید باشد، برای استراحت پانکراس نباید چند روز غذا مصرف کرد. ممکن است در برخی شرایط نیاز به استفاده از لوله‌ی تغذیه باشد. پانکراتیت، اغلب در عرض چند روز بهبود پیدا می‌کند.
در صورت بروز هرگونه مشکل، درمان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- جراحی کیسه‌ی صفرا: اگر علت التهاب پانکراس، سنگ کیسه‌ی صفرا باشد، جراحی برای برداشتن کیسه صفرا (کوله سیستکتومی) توسط پزشک توصیه می‌شود.
- رفع انسداد مجرای صفراوی: پانکراتیت ناشی از مسدود شدن مجرای صفراوی نیاز به اقداماتی برای باز کردن مجرای صفراوی دارد. برای این کار از روشی به نام کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRCP) استفاده می‌شود.
درصورت ابتلا به التهاب پانکراس موارد زیر را رعایت کنید
- ترک کردن سیگار
- مصرف دارو برای دردهای مزمن
- مصرف غذاهای کم‌چرب با پروتئین بالا
- استفاده از مکمل‌های آنزیمی برای کمک به هضم غذا
- در صورتی که التهاب پانکراس به دلیل مصرف مشروبات الکلی است، از مصرف آنها خودداری کنید
- تزریق انسولین (در صورت ابتلا به دیابت به دلیل آسیب سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس)
- جراحی قسمت‌هایی از پانکراس که آسیب جدی و دائمی دیده‌اند. در شرایط وخیم بیماری، پیوند سلول‌های جزایر لانگرهانس پانکراس انجام می‌شود.
عوارض التهاب پانکراس یا پانکراتیت
پانکراتیت حاد خودبه‌خود درمان می‌شود. بیشتر مردم، بدون هیچ مشکلی بهبود پیدا می‌کنند. در موارد کمی، مایعات در اطراف پانکراس جمع می‌شود که نیاز به تخلیه دارد.
پانکراتیت مزمن نیز ممکن است خودبه‌خود برطرف شود، اما خطر بیشتری برای مشکلات طولانی‌مدت وجود دارد، مانند:
- سرطان پانکراس
- انسداد مجاری صفراوی
- آسیب دائمی پانکراس
- تجمع مایع در اطراف پانکراس
- سطوح پایین ویتامین به دلیل سوءجذب آنها
- دیابت
- اسهال
- درد مزمن
- کاهش وزن
دکتر قاسم معصومی
بیماری‌های گوارشی، یکی از مهم‌ترین مشکلات سلامتی است که تأخیر در تشخیص و درمان آنها در بسیاری از موارد، به‌دلیل کم‌توجهی و نبود اطلاعات کافی، بیماران را دچار مشکلات جدی می‌کند. برای دریافت مطالب سلامت گوارش و بیماری‌های داخلی، توصیه می‌کنیم صفحه دکتر معصومی را در اینستاگرام دنبال کنید.
آشنایی با برخی از
خدمات تخصصی دکتر قاسم معصومی
بیماری‌های گوارشی
بیماری‌های داخلی
بیماری‌های کبدی
کبد عملکردهای بیولوژیکی مهمی مانند سم‌زدایی از داروها، سنتز پروتئین‌ها، آنزیم‌های‌گوارشی و اسیدهای صفراوی را برعهده دارد. کبد اندامی بسیار مهم است.
