سلیاک چیست؟
بیماری سلیاک، نوعی مشکل گوارشی است که به رودهی کوچک آسیب میزند. این بیماری باعث جلوگیری از جذب مواد مغذی غذاها توسط بدن میشود. پرزهای روده به جذب مواد مغذی از غذاها به جریان خون کمک میکنند. بدون وجود این پرزها، روده نمیتواند به اندازهی کافی مواد غذایی را جذب کند. میزان غذای مصرفی اهمیت ندارد، به هر حال جذب در روده انجام نخواهد گرفت.
نشانههای
بیماری سلیاک
در صورت حساسیت به گلوتن، ممکن است بیماری سلیاک داشته باشید. گلوتن، نوعی پروتئین است که در گندم و جو یافت میشود. در صورتی که فرد مبتلا به سلیاک، غذاهای حاوی گلوتن مصرف کند، بدن عکسالعمل غیرطبیعی به آن نشان میدهد و بخشی از بدن که با بیماریها مبارزه میکند (سیستم ایمنی) شروع به آسیب رساندن به رودهی کوچک میکند.
اگر دچار این بیماری شدهاید
اگر مشکوک به ابتلا به این بیماری هستید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. برای ویزیت توسط دکتر معصومی در ارومیه و شروع روند درمان، از اینجا میتوانید نوبت رزرو کنید.
علائم بیماری سلیاک
بیماری سلیاک، به روشهای مختلفی افراد را درگیر میکند. برخی در کودکی علائم از خود نشان میدهند و برخی فقط در بزرگسالی علائم را بروز میدهند. بعضی از افراد دچار اسهال و شکمدرد میشوند، برخی دیگر بدخلقی و افسردگی را تجربه میکنند. علائم هر کسی میتواند متفاوت باشد. نشانههای شایع بیماری سلیاک عبارتاند از:
کمخونی
ناباروری
عدم قاعدگی
کاهش وزن
پوکی استخوان
گزگز و بیحسی پاها
اسهال یا یبوست دائمی
مدفوع رنگپریده و بد بو
تغییر رنگ دندان یا از بین رفتن مینای دندادن
علائم شایع سلیاک
کودکان مبتلا به بیماری سلیاک ممکن است رشد طبیعی نداشته باشند. ممکن است فردی به بیماری سلیاک مبتلا باشد ولی هیچ علائمی از خود بروز ندهد، زیرا بخشی از رودهی کوچک که آسیب ندیده، قادر به جذب مواد مغذی کافی است و نیاز بدن را برطرف میکند. با این حال، همچنان خطر ایجاد مشکلات و بیماریهای دیگر برای فرد وجود دارد. علائم بیماری سلیاک ممکن است شبیه سایر مشکلات سلامتی باشد. برای اطمینان به پزشک مراجعه کنید. بیماری سلیاک میتواند دردناک باشد. بعضی از علائم شایع آن عبارتاند از:
- درد مفاصل
- درد یا نفخ شکم
- گرفتگی عضلات یا درد استخوان
- بثورات پوستی دردناک که با خارش همراه هستند.
خدمات دکتر معصومی
کلینیک ویدیواندوسکوپی گوارش دکتر قاسم معصومی واقع در ارومیه، تقاطع خیام شمالی و مدنی، طبقه فوقانی آزمایشگاه میلانی، در طی روزهای شنبه تا چهارشنبه، آماده پذیرش و ارائه خدمات تخصصی داخلی و گوارش است.
کسانیکه مستعد ابتلا به بیماری سلیاکپ هستند
افرادی که سایر بیماریهای خودایمنی یا ناهنجاریهای ژنتیکی را دارند، احتمال ابتلا به سلیاک در آنها بیشتر است. برخی از بیماریهایی که با سلیاک مرتبط است، عبارتاند از:
لوپوس
روماتیسم مفصلی
دیابت نوع یک
بیماری تیروئیدی
بیماری خودایمنی کبد
بیماری آدیسون
سندروم شوگرن
سندروم داون
سندروم ترنر
عدم تحمل لاکتوز
سرطان روده
لنفوم رودهای
دکتر قاسم معصومی
دکتر قاسم معصومی، متخصص داخلی و گوارش و یکی از پزشکان باسابقه با سوابق متعدد دانشگاهی و اجرایی در آذربایجان غربی هستند. کلینیک ویدیواندوسکوپی دکتر معصومی، ارائهدهنده خدمات تشخیصی گوارشی در ارومیه است.
- ۱۳۶۴ - ۱۳۷۱ تحصیل در رشته پزشکی عمومی در دانشگاه علوم پزشکی تهران
- ۱۳۷۱ - ۱۳۷۵ رئیس شبکه بهداشت و درمان خوی، رئیس دانشکده پرستاری خوی، و رئیس مرکز بهداشت ارومیه
- ۱۳۷۵ - ۱۳۷۹ دوره تخصص بیماریهای داخلی در دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- ۱۳۷۹ تاکنون فعالیت در رشته داخلی در بیمارستانهای ارومیه
آدرس ماارومیه، تقاطع خیام شمالی و مدنی، طبقه فوقانی آزمایشگاه میلانی
تشخیص بیماری سلیاک
تشخیص با معاینهی فیزیکی و بررسی سابقهی پزشکی بیمار شروع میشود. همچنین، پزشک آزمایشهای متفاوتی را برای تأیید تشخیص، تجویز میکند. افراد مبتلا به سلیاک اغلب دارای سطوح بالایی از آنتیبادی ضداندومیزیال (EMA) و آنتیبادی ضدترانسگلوتامیناز (tTGA) هستند. این آنتیبادیها با آزمایش خون قابلشناسایی هستند. انجام این آزمایشها زمانی که گلوتن در رژیم غذایی وجود دارد، قابلاعتمادتر است.
نمونهبرداری از پوست نیز میتواند به پزشک در تشخیص بیماری سلیاک کمک کند. در طول بیوپسی پوست، پزشک قطعات ریزی از بافت پوست را برای بررسی با میکروسکوپ بر میدارد. اگر بیوپسی پوست و نتایج آزمایش خون بیماری سلیاک را تأیید کنند، ممکن است نیاز به نمونهبرداری داخلی نباشد.
در مواردی که نتایج آزمایش خون یا بیوپسی پوست قطعی نباشد، از آندوسکوپی فوقانی برای تشخیص بیماری سلیاک استفاده میشود. در طی آندوسکوپی فوقانی، یک لولهی نازک به نام آندوسکوپ از دهان عبور داده و به رودهی کوچک منتقل میشود. یک دوربین کوچک به آندوسکوپ متصل است که به پزشک اجازهی معاینهی روده و بررسی آسیب پرزهای روده را میدهد. همچنین، پزشک بیوپسی از روده را برای تجزیهوتحلیل انجام میدهد.
درمان بیماری سلیاک
در صورت ابتلا به سلیاک، باید مصرف گلوتن را متوقف کنید. مصرف گلوتن، آسیب روده را افزایش میدهد. حذف گلوتن از رژیم غذایی تنها راه درمان این بیماری است. باید برای بقیه عمر خود از مصرف گلوتن خودداری کنید. در اکثر موارد، حذف گلوتن از رژیم غذایی باعث توقف علائم، بهبود آسیب وارده به روده و جلوگیری از آسیب بیشتر میشود.
حذف پروتئین گلوتن از رژیم غذایی میتواند دشوار باشد، زیرا گلوتن در غذاهای زیادی وجود دارد. به همین دلیل، پزشک یک رژیم غذایی مخصوص بیماری سلیاک را فراهم میکند. بعد از قطع مصرف غذاهای حاوی گلوتن، علائم بیماری پس از چند روز ناپدید میشوند. رودهکوچک در ۳ تا ۶ ماه بهبود پیدا میکند. پرزهای روده ترمیم یافته و عملکرد خود را باز مییابند. برای افراد سن بالا، بهبودی بدن بعد از ۲ سال حاصل میشود.
دکتر قاسم معصومی
بیماریهای گوارشی، یکی از مهمترین مشکلات سلامتی است که تأخیر در تشخیص و درمان آنها در بسیاری از موارد، بهدلیل کمتوجهی و نبود اطلاعات کافی، بیماران را دچار مشکلات جدی میکند. برای دریافت مطالب سلامت گوارش و بیماریهای داخلی، توصیه میکنیم صفحه دکتر معصومی را در اینستاگرام دنبال کنید.
آشنایی با برخی از
خدمات تخصصی دکتر قاسم معصومی
بیماریهای گوارشی
بیماریهای داخلی
بیماریهای کبدی
کبد عملکردهای بیولوژیکی مهمی مانند سمزدایی از داروها، سنتز پروتئینها، آنزیمهایگوارشی و اسیدهای صفراوی را برعهده دارد. کبد اندامی بسیار مهم است.